- Καζιμίρ
- (Casimir). Όνομα τεσσάρων ηγεμόνων της Πολωνίας. 1. K. A’ ο Αναστηλωτής (1015; – 1058). Δούκας της Πολωνίας (1040;-58). Ήταν γιος του Μιέσκο B’. Το 1034, ύστερα από επανάσταση που ξέσπασε εναντίον του, εγκαταστάθηκε μαζί με την αντιβασίλισσα μητέρα του στη Γερμανία. Στα χρόνια που ακολούθησαν την απομάκρυνσή του από την Πολωνία, επικράτησαν εκεί οι ειδωλολάτρες, οι οποίοι καταπολέμησαν τον χριστιανισμό και λεηλάτησαν τις χριστιανικές εκκλησίες. Το 1040, με την υποστήριξη του αυτοκράτορα της Γερμανίας Ερρίκου Γ’, επέστρεψε στην Πολωνία, όπου επιδόθηκε με ζήλο στην καταπολέμηση της ειδωλολατρίας και στην αποκατάσταση του χριστιανισμού. Έπειτα από νικηφόρους πολέμους προσάρτησε στο κράτος του τη Μαζοβία και τη Σιλεσία. 2. Κ. B’ o Δίκαιος (1138 – 1194). Δούκας της Πολωνίας (1177-94). Ήταν γιος του Βολεσλάου Γ’. Μέλος της δυναστείας των Πιαστ, εκτόπισε έπειτα από πολυετή πόλεμο τον αδελφό του, Μιέσκο Γ’, από την ηγεμονία της Κρακοβίας, την οποία απέσπασε από αυτόν όπως και ορισμένες άλλες επαρχίες της Πολωνίας. Μετά την ανατροπή του αδελφού του ανακηρύχθηκε από τη Δίαιτα της Κρακοβίας δούκας της Πολωνίας και αρχηγός της δυναστείας των Πιαστ. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του έλαβε μέτρα για την ανακούφιση του λαού, καταργώντας ορισμένα προνόμια των ευγενών. 3. Κ. Γ’ ο Μέγας (1310 – 1370). Βασιλιάς της Πολωνίας (1333-70). Γιος του Λαδίσλαου Α’ Λόκιετεκ, ανέβηκε στον θρόνο της Πολωνίας σε μια εποχή που το κράτος αντιμετώπιζε θανάσιμους κινδύνους από την επιθετικότητα των Βοημών και των Τευτόνων ιπποτών. Προκειμένου να εξασφαλίσει την ειρήνη στη χώρα του, υπέγραψε συμφωνίες με τον Ιωάννη του Λουξεμβούργου και παραχώρησε στους Τεύτονες την Πομερανία με ελάχιστα εδαφικά ανταλλάγματα. Τέλος, αφού εξασφάλισε τη συμμαχία της Ουγγαρίας, επιδόθηκε στην αναδιοργάνωση της εσωτερικής διοίκησης και στη βελτίωση του βιοτικού και πολιτιστικού επιπέδου του λαού του. Επίσης, ενίσχυσε το εμπόριο και τη γεωργία και σε συνεργασία με τον κλήρο ίδρυσε το πανεπιστήμιο της Κρακοβίας (1364). Ο Κ. πραγματοποίησε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία και στη δικαιοσύνη της χώρας και οργάνωσε ισχυρό στρατό. Στα χρόνια του η Πολωνία γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη. Ωστόσο, αν και παντρεύτηκε τρεις φορές, πέθανε άτεκνος. Έτσι, με τον θάνατό του η δυναστεία των Πιαστ δεν είχε συνέχεια. 4. Κ. Δ’ (1427 – 1492). Βασιλιάς της Πολωνίας (1447-92). Διετέλεσε διοικητής του δουκάτου της Λιθουανίας και αργότερα διαδέχθηκε στον θρόνο της Πολωνίας τον αδελφό του, Λαδίσλαο Γ’ (1447). Πολέμησε τότε νικηφόρα εναντίον των Σιλεσίων και των Τατάρων και, ύστερα από μακροχρόνιους και σκληρούς αγώνες εναντίον των Τευτόνων ιπποτών, κατόρθωσε να προσαρτήσει στη χώρα του την Πομερανία και τμήμα της Πρωσίας και να εξασφαλίσει διέξοδο στη Βαλτική. Πέτυχε, επίσης, να επιβάλει τον γιο του Λαδίσλαο, διαδοχικά, βασιλιά της Βοημίας (1471) και της Ουγγαρίας (1492). Κατά την περίοδο της βασιλείας του η γεωργία σημείωσε εντυπωσιακή ανάπτυξη και η Πολωνία έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς δημητριακών στην Ευρώπη.
Dictionary of Greek. 2013.